Demir eksikliği nedir?
Demir eksikliği , kanda alyuvarlar da oksijeni taşımakla görevli , hemoglobin denilen maddenin yapımına yeterli miktarda demir bulunmaması halidir. Kısacası vücutta hemoglobin yapımı için yeterli miktarda demir bulunmaması durumudur.
Demir eksikliğinin belirtileri nelerdir?
Demir eksikliğinin ilk belirtilerinden biri halsizlik, çabuk yorulmadır. İleri formlarda çarpıntı, nefes darlığı, göğüs ağrısı olarak belirti verebilir. Demir eksikliği daha da ilerlediği durumlarda baş dönmesi yapabilmektedir. Bunların dışında saç ve tırnak bozuklukları, yutma güçlüğü, toprak yeme isteği demir eksikliğinde görülebilmektedir. Çocuklarda ise ileri derecede demir eksikliğinde kronik hastalığında ve gelişme geriliğinde görüyoruz.
Demir Eksikliğinin nedenleri nelerdir?
Demir eksikliğinde üç ana neden bulunmaktadır. Gıdaları tüketirken yeterince demir alımı olmaması, demir alımı yeterli olmakla beraber mide-bağırsak sisteminin yeterince emilimi sağlayamaması, yine mide-bağırsak hastalıkları başta olmak üzere akut veya kronik fark edilmeyen kan kayıpları demir eksikliğinin nedenleri arasında yer almaktadır. Demirden zengin olan besinleri iyi bilmek gerekir. Karaciğer, kırmızı et bunları yemeyenler için beyaz et olabilir. Bunların dışında yumurta, özellikle koyu yeşil yapraklı sebzeler, kuru bakliyat, kurutulmuş meyvelerde de yeterince demir bulunmaktadır. Bazen de bazı mide-bağırsak ameliyatı geçirmiş kişilerde veya kronik atrofik gastritle ilişkili durumlarda demir emilimi bozulabilir. Ayrıca mide-bağırsak kanalı ile ilgili tümörlerde ve bazı kronik hastalıklarda hem demiz emilimi bozulup hem de gizli kanama yaparak anemi hastalığına sebep olabilir.
Demir eksikliği önlenebilir mi?
Demir eksikliği bazı durumlarda önlenebilmektedir. Özellikle gıdalarda demir alımı yetersiz ise önlenebilmektedir. Ama demir emilim bozukluğu, bazı gizli kanama gibi durumlarda önlemek kolay olmayabiliyor. Bu gibi durumlarda doktor kontrolü mutlaka gereklidir. Demir eksikliği tedavi edilmezse hangi hastalıklara sebebiyet verir gibi sorular hastalarımız tarafından sıklıkla sorulmaktadır. Bu gibi durumlarda demir eksikliği özellikle solunum sıkıntılarına ve kalp rahatsızlıklarına hatta depresyona sebep olduğu klinik tablolarda mevcuttur. Kalp yetmezliği koroner damar hastalıkları varsa durumunun ilerlemesine yol açabilmektedir. Çocuklarda ise gelişim geriliğine sebebiyet verebilmektedir.
Demir eksikliğinde öneriler nelerdir?
Öncelikle az önce bahsettiğimi demir içeren gıdaların bilinmesi ve bu gıdaların düzenli aralıklarla alınması önemlidir. Demir eksikliği tespit edilmişse aksatmak ya da kendi kendine bu eksikliği gidermeye çalışmak doğru bir yaklaşım değildir. Demir eksikliğinin altında yatan bazı kronik hastalıklar olabilir. Bundan dolayı mutlaka bir sağlık kuruluşuna giderek doktor kontrolünden geçmekte ve kan kontrollerinin düzenli bir şekilde yaptırılmasında fayda vardır.
